Dane NBP: Bilans płatniczy Polski i podaż pieniądza w listopadzie 2021 roku
W listopadzie 2021 roku NBP zanotowało w rachunku bieżącym bilansu płatniczego, że jego saldo było ujemne i wyniosło 5,2 mld zł. Odnotowano tutaj ujemne salda obrotów pierwotnych (9,9 mld zł), dochodów towarowych (2,9 mld zł) oraz dochodów wtórnych (1,4 mld zł), a także dodatnie saldo usług (9,1 mld zł) . Natomiast wartość podaży pieniądza M3 w listopadzie 2021 roku wyniosła 1.971,9 mld zł, co oznacza, że zwiększyła się o 36,3 mld zł.
Bilans płatniczy w listopadzie 2021 roku
W dniu 13 stycznia 2022 roku NBP podał dane bilansu płatniczego Polski za miesiąc listopad 2021 roku. Ze wstępnych danych wynika, że saldo rachunku bieżącego było ujemne i wyniosło 5,2 mld zł. Na wartość otrzymanego salda wpłynęły ujemne salda dochodów pierwotnych (9,9 mld zł), obrotów towarowych (2,9 mld zł), dochodów wtórnych (1,4 mld zł), a także dodatnie salda usług (9,1 mld zł). W analogicznym miesiącu w 2020 roku saldo rachunku bieżącego było dodatnie i wyniosło 5,8 mld zł. Saldo rachunku bieżącego i kapitałowego w listopadzie dało łącznie ujemny wynik. Wyniosło ono 3,5 mld zł.
Natomiast szacunkowa wartość eksportu towarów wyniosła 125,2 mld zł. Oznacza to wzrost o 19,0 mld zł, czyli o 17,9% w stosunku do listopada 2020 roku. Natomiast wartość importu osiągnęła wartość 128,1 mld zł. Oznacza to wzrost o 31,9 mld zł, czyli o 33,2% w stosunku do analogicznego miesiąca 2020 roku. Listopad, podobnie jak październik, charakteryzował się wyższą dynamiką importu niż eksportu towarów. Przyczyniło się to na pogorszenie salda obrotów towarowych. W listopadzie 2021 roku deficyt wymiany towarowej wyniósł 2,9 mld zł, wobec nadwyżki 10,0 mld zł w listopadzie 2020 roku.
Do wysokiej dynamiki obrotów przyczyniły się rosnące ceny transakcyjne. Wskazują na to duże wzrosty eksportu oraz importu paliw i towarów zaopatrzeniowych. Do utrzymania się wysokiej dynamiki importu i pogorszenia się salda przyczynił się dalszy wzrost cen paliwa. Można tutaj wymienić gaz ziemny (wzrost cen ponad sześciokrotnie), ropy naftowej (wzrost cen dwukrotnie – 113 zł za baryłkę) i węgla. Wyższe ceny odnotowano również w przypadku aut osobowych. Powiększenie deficytu w paliwach przyczyniło się do osiągnięcia historycznie największego poziomu. Natomiast w eksporcie najbardziej wzrosła wartość koksu, energii elektrycznej, miedzi rafinowanej, a także komputerów oraz akumulatorów elektrycznych. Na dynamikę eksportu wpływ miały również wyraźne spadki sprzedaży samochodów osobowych oraz pozostałych części motoryzacyjnych.
Przychody z tytułu eksportu usług wyniosły 28,2 mld zł. W porównaniu z listopadem 2020 roku wzrosły o 3,5 mld zł, czyli o 14,2%. Natomiast wartość rozchodów wyniosła 19,0 mld zł i wzrosła o 3,5 mld zł, czyli o 22,9% w porównaniu z analogicznym miesiącem 2020 roku. Eksport zanotował dodatnie salda usług (9,1 mld zł) z tytułu usług transportowych (4,3 mld zł), a także pozostałych usług (6,3 mld zł). Odnotowano również ujemne saldo podróży zagranicznych (1,5 mld zł).
Saldo dochodów pierwotnych było ujemne i wyniosło 9,9 mld zł. Głównym czynnikiem, który wpłynął na ujemne saldo to dochody zagranicznych inwestorów bezpośrednich z tytułu ich zaangażowania kapitałowego w polskich podmiotach (8,7 mld zł). Znaczący wpływ miały również dodatnie reinwestowane zyski (7,1 mld zł), dywidendy (1,0 mld zł), a także odsetki od pozostałych instrumentów dłużnych (0,6 mld zł). Oddziaływały na wysokość salda również wypłaty dochodów z tytułu inwestycji portfelowych (0,7 mld zł) oraz pozostałych inwestycji (0,5 mld zł).
Przychody z tytułu dochodów wtórnych wyniosły 1,9 mld zł. W porównaniu z analogicznym miesiącem w 2020 roku pozostały na zbliżonym poziomie. Przyczyniło się do tego ujemne saldo sektora rządowego (1,8 mld zł) oraz dodatnie saldo pozostałych sektorów (0,4 mld zł). Natomiast rozchody wyniosły 3,3 mld zł i w porównaniu z listopadem 2020 roku zmniejszyły się o 1,3 mld zł.
Napływ środków z budżetu Unii Europejskiej wyniósł 2,1 mld zł. Prawie wszystkie pozyskane środki zasiliły rachunek kapitałowy, w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. W listopadzie 2021 roku zapłacono również składkę w wysokości 2,4 mld zł. Po uwzględnieniu zapłaconej składki saldo transferów z Unią Europejską było ujemne i wyniosło 0,3 mld zł.
Więcej na temat bilansu płatniczego za miesiąc listopad 2021 roku można znaleźć tutaj.
Podaż pieniądza w listopadzie 2021 roku
W dniu 22 grudnia 2021 roku NBP podał wyniki podaży pieniądza za miesiąc listopad 2021 roku. Wskazują one, że wartość podaży pieniądza M3 wyniosła 1.971,9 mld zł. Oznacza to, że była wyższa o 36,3 mld zł w porównaniu do wyników z końca października 2021 roku. Do wzrostu podaży przyczynił się głównie wzrost depozytów i innych zobowiązań wobec przedsiębiorstw niefinansowych i gospodarstw domowych.
W listopadzie 2021 roku, wartość zaliczanych do podaży pieniądza M3 depozytów i innych zobowiązań w przedsiębiorstwach niefinansowych wzrosła o 14,3 mld, czyli o 3,5%. Osiągnęła poziom 420,6 mld zł. Natomiast w sektorze gospodarstw domowych wzrosła o 13,0 mld zł, czyli o 1,3%. Co oznacza, że wzrosła ona do poziomu 1.029,8 mld zł.
W sektorze pozostałych instytucji finansowych wzrosła o 1,9 mld zł, czyli o 3,0%. Osiągnęła ona poziom 64,7 mld zł. Dodatkowo stan depozytów i innych zobowiązań w sektorze instytucji samorządowych zwiększył się o 1,0 mld zł, czyli o 1,6 proc. Oznacza to, że osiągnął on poziom 66,4 mld zł.
Zadłużenie gospodarstw domowych wzrosło o 3,8 mld zł, czyli o 0,5%. Osiągnęło ono poziom 829,5 mld zł. W przypadku przedsiębiorstw niefinansowych zadłużenie wzrosło o 1,1 mld zł, czyli o 0,3%. Osiągnęło ono poziom 382,4 mld zł. Natomiast zadłużenie netto sektora instytucji rządowych szczebla centralnego zwiększyło się o 6,4 mld zł, czyli o 2,0%. Wyniosło ono poziom 325,5 mld zł.
Dane dotyczące inflacji bazowej i aktywów rezerwowych za miesiąc listopad 2021 roku można znaleźć tutaj.