Dane NBP: Bilans płatniczy Polski i podaż pieniądza we wrześniu 2021 roku
We wrześniu 2021 roku NBP zanotowało w rachunku bieżącym bilansu płatniczego, że jego saldo było ujemne i wyniosło 6,1 mld zł. Odnotowano tutaj ujemne salda obrotów pierwotnych (12,3 mld zł), dochodów towarowych (0,5 mld zł) oraz dochodów wtórnych (1,3 mld zł), a także dodatnie saldo usług (8,0 mld zł). Natomiast wartość podaży pieniądza M3 we wrześniu 2021 roku wyniosła 1 914,2 mld zł. Oznacza to, że zwiększyła się o 11,6 mld zł.
Bilans płatniczy we wrześniu 2021 roku
W dniu 15 listopada 2021 roku NBP opublikowało wstępne dane bilansu płatniczego Polski w miesiącu wrzesień 2021 roku. Z raportu wynika, że saldo rachunku bieżącego było ujemne i wyniosło 6,1 mld zł. Na wartość otrzymanego salda wpłynęły ujemne salda dochodów pierwotnych (12,3 mld zł), obrotów towarowych (0,5 mld zł) oraz dochodów wtórnych (1,3 mld zł), a także dodatnie salda usług (8,0 mld zł). Natomiast analogicznie do miesiąca wrzesień w 2020 roku saldo rachunku bieżącego było dodatnie i wyniosło 6,3 mld zł. Saldo rachunku bieżącego i kapitałowego dało łącznie ujemny wynik. Wyniósł on 3,7 mld zł.
Według raportu, szacunkowa wartość eksportu towarów wyniosła 112,0 mld zł, co oznacza wzrost o 14,5%. Natomiast wartość importu osiągnęła wartość 112,6 mld zł. Oznacza to wzrost o 24,0%. Wartości oszacowano analogicznie do miesiąca wrzesień 2020 roku. Na pogorszenie salda obrotów towarowych miał wpływ szybszy wzrost importu w porównaniu z eksportem. We wrześniu 2021 roku deficyt wymiany towarowej wyniósł 0,5 mld zł, wobec nadwyżki 7,0 mld zł we wrześniu 2020 roku. W porównaniu z poprzednim rokiem, do pogorszenia się salda przyczynił się dalszy wzrost cen na światowych rynkach surowcowych, jak również pogłębiające się niedobory na rynku mikroprocesorów.
Natomiast najwyższy wzrost importu odnotowano w przypadku ropy naftowej, produktów jej rafinacji, a także gazu ziemnego. Wyższe ceny odnotowano również we wzroście wartości importu towarów przetworzonych, które obejmowały wszystkie metale oraz produkty chemiczne. Natomiast kryzys pojawił się na rynku półprzewodników. Najbardziej dotknął on sektora motoryzacyjnego. Dodatkowo zmniejszył się także eksport samochodów osobowych i dostawczych, a także obniżeniu uległa dynamika eksportu baterii samochodowych i katalizatorów.
Przychody z tytułu eksportu usług wyniosły 24,0 mld zł. W porównaniu z wrześniem 2020 r. wzrosły o 1,2 mld zł, czyli o 5,2%. Natomiast wartość rozchodów wyniosła 16,0 mld zł i wzrosła o 2,6 mld zł, czyli o 19,7%. W stosunku do analogicznego miesiąca w 2020 roku eksport zanotował wzrost przychodów z tytułu usług transportowych o 12,7%, a także pozostałych usług, które wzrosły o 2,8%. Natomiast rozchody usług transportowych wzrosły o 36,7%, a podróże zagraniczne o 63,7%.
Saldo dochodów pierwotnych było ujemne i wyniosło 12,3 mld zł. Głównym czynnikiem, który wpłynął na ujemne saldo to: dochody zagranicznych inwestorów bezpośrednich z tytułu ich zaangażowania kapitałowego w polskich podmiotach (9,3 mld zł). Miały tutaj znaczenie wypłaty dywidend (4,4 mld zł), dodatnie reinwestowane zyski (4,0 mld zł), a także odsetki od pozostałych instrumentów dłużnych (0,9 mld zł). Oddziaływały na nie również wypłaty dochodów z tytułu inwestycji portfelowych (2,1 mld zł) oraz pozostałych inwestycji (0,5 mld zł).
We wrześniu 2021 roku przychody z tytułu dochodów wtórnych wyniosły 1,9 mld zł. W porównaniu z analogicznym miesiącem w 2020 roku pozostały na zbliżonym poziomie. Przyczyniło się do tego ujemne saldo sektora rządowego (1,7 mld zł) oraz dodatnie saldo pozostałych sektorów (0,4 mld zł). Natomiast rozchody wyniosły 3,1 mld zł i w porównaniu z wrześniem 2020 roku zwiększyły się o 0,5 mld zł.
Natomiast napływ środków z budżetu Unii Europejskiej wyniósł 2,9 mld zł, z którego zarejestrowano w rachunku kapitałowym 2,8 mld zł. Było to głównie w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. We wrześniu 2021 roku zapłacono również składkę w wysokości 2,3 mld zł. Po uwzględnieniu zapłaconej składki saldo transferów z Unią Europejską było dodatnie i wyniosło 0,6 mld zł.
Podaż pieniądza we wrześniu 2021 roku
W dniu 22 października 2021 roku NBP podał wyniki podaży pieniądza za miesiąc wrzesień 2021 roku. Pokazują one, że wartość podaży pieniądza M3 wyniosła 1 914,2 mld zł. Co oznacza, że zwiększyła się o 11,6 mld zł w porównaniu do sierpnia 2021 roku. Do wzrostu podaży przyczynił się wzrost depozytów i innych zobowiązań wobec pozostałych instytucji finansowych, przedsiębiorstw niefinansowych i gospodarstw domowych.
We wrześniu 2021 roku, wartość zaliczanych do podaży pieniądza M3 depozytów i innych zobowiązań pozostałych instytucji finansowych wzrosła o 3,8 mld, czyli o 6,8%. Osiągnęła poziom 60,0 mld zł. Natomiast w przedsiębiorstwach niefinansowych wzrosła o 3,5 mld zł, czyli o 0,9%. Co oznacza, że wynosi ona 398,9 mld zł. W sektorze gospodarstw domowych wzrosła o 3,1 mld zł, czyli o 0,3%. Osiągnęła ona wartość 1 009,4 mld zł. Dodatkowo stan depozytów i innych zobowiązań w sektorze instytucji samorządowych zwiększył się o 0,4 mld zł, czyli o 0,5 proc. Oznacza to, że osiągnął on wartość 65,2 mld zł.
Zadłużenie gospodarstw domowych we wrześniu 2021 roku, wzrosło o 6,8 mld zł, czyli o 0,8%. Osiągnęło ono wartość 820,2 mld zł. W przypadku przedsiębiorstw niefinansowych zadłużenie wzrosło o 2,4 mld zł, czyli o 0,6%. Osiągnęło ono poziom 373,2 mld zł. Zadłużenie netto sektora instytucji rządowych szczebla centralnego spadło o 2,9 mld zł, czyli o 0,9%. Wyniosło ono 311,7 mld zł.
Dane dotyczące inflacji bazowej i aktywów rezerwowych za miesiąc wrzesień 2021 roku można znaleźć tutaj.