Urząd Skarbowy uzyska większe prawo do kontroli kont bankowych
Urząd Skarbowy od 1 lipca 2022 roku uzyska większe prawo do kontroli kont bankowych. Będzie się mógł zwrócić do banku o wydanie informacji o rachunku bankowym każdej osoby fizycznej. Dotyczy to nawet tej osoby, która nie ma statusu osoby podejrzanej. Wynika to ze zmiany w przepisie ustawy Polskiego Ładu słowa “podejrzany” na “osoba fizyczna”. Jednak resort finansów uspokaja. Wprowadzona zmiana ułatwi skarbówce jedynie dostęp do informacji bankowych osoby, do której prowadzone są czynności sprawdzające.
Zmiany w przepisach Polskiego Ładu
W serwisie money.pl pojawiła się informacja mówiąca o niedorzecznej zmianie jednego z przepisów, która pojawiła się w ustawach wprowadzających rządowy program Polski Ład. Na jego podstawie Urząd Skarbowy zyska możliwość inwigilacji podatników i będzie miał większe uprawnienia niż wymiar sprawiedliwości. Nowy przepis uchwalony w Polskim Ładzie wyposaża skarbówkę w potężne narzędzie, jakim jest bardzo dogłębna kontrolna kont bankowych. Wynika to z zastąpienia w przepisie słowa”podejrzany” określeniem “osoba fizyczna”. Dzięki temu zabiegowi każdy, o kogo zapyta skarbówka, będzie miał de facto status podejrzanego.
Ekspert prawa bankowego, dr Remigiusz Stanek, radca prawny, partner w Stanek Legal, powiedział:
“Wprowadzone zmiany w przepisach pozwolą organom na szybszy dostęp do informacji o obywatelach i ich wrażliwych danych finansowych. Nawet jeśli dostęp ten będzie motywowany konkretnym dochodzeniem związanym z konkretną osobą, to nowe regulacje zaburzają w coraz to większym stopniu ochronę prywatności obywateli kosztem komfortu służb podatkowych”.
Od 1 lipca 2022 roku naczelnik Urzędu Skarbowego będzie mógł zwrócić się do banku z żądaniem wydania informacji bankowej na temat praktycznie wszystkich swoich klientów. Będzie mógł otrzymać szczegółowe dane o rachunku również takiej osoby, która nie ma statusu podejrzanego. Zakres informacji, które może pozyskać jest dość szczegółowy. Może pytać, m.in. o liczbę rachunków bankowych oraz pieniężnych, generowane na nich obroty czy tytuły wpływów i wydatków, a także zawartych umowach kredytowych lub umowach pożyczki ze szczegółowymi informacjami oraz nabytych za pośrednictwem banków akcji Skarbu Państwa lub obligacji emitowanych przez Skarb Państwa.
Urząd Skarbowy z przywilejami
Głównym celem wprowadzonych zmian jest ułatwienie pracy organom skarbowym. Na początkowym etapie wszczęcia postępowania karnego skarbowego w sprawie, a nie przeciwko osobie, skarbówka nie mogła wówczas występować do banku o udzielenie informacji objętej tajemnicą bankową. Jednak zdaniem prawnika uchwalone zmiany jeszcze bardziej umożliwią fiskusowi gromadzenie danych o obywatelach na każdym etapie wykonywania czynności sprawdzających.
Ekspert prawa bankowego, dr Remigiusz Stanek, radca prawny, partner w Stanek Legal, tłumaczy:
“Już nie tylko szef KAS, czy naczelnicy urzędów celno-skarbowych, ale każdy naczelnik urzędu skarbowego właściwego dla danego podatnika, będzie mógł żądać od banków informacji w sytuacji tylko prowadzenia czynności sprawdzających związanych z podejrzeniem popełnienia przestępstwa, a zatem na etapie postępowania przygotowawczego (postępowanie w sprawie), nie zaś jak było to możliwe dotychczas na etapie późniejszym, czyli już po postawieniu zarzutów”.
Związek Banków Polskich mówi o bardzo niebezpiecznym wyłomie w prawie. Uważa, że nowe przepisy burzą dotychczasowe zasady związane z dostępem do tajemnicy bankowej. Natomiast resort finansów twierdzi, że nie ma powodów do obaw, a skarbówka prześwietli tylko konta osób, co do których już prowadzone są czynności sprawdzające. Urzędnicy dodają, że zmiany nie oznaczają, że w każdym przypadku można wystąpić o informację bankową o osobie fizycznej. Mogą o nią poprosić, jedynie wtedy, gdy “żądanie występuje w związku z wszczętym już postępowaniem przygotowawczym lub czynnościami wyjaśniającymi odpowiednio w sprawie o przestępstwa, lub wykroczenia oraz przestępstwa skarbowe lub wykroczenia skarbowe”.