Wyniki ankiety NBP za IV kwartał 2021 roku – Sytuacja na rynku kredytowym dla przedsiębiorstw
Wyniki ankiety przeprowadzonej przez NBP wskazują na łagodzenie, bądź utrzymanie dotychczasowej polityki kredytowej w IV kwartale 2021 roku. Również ukazują spadek popytu na kredyt. Czynnikiem wpływającym na zmianę kryteriów udzielania kredytów było, m.in. niższe ryzyko związane z sytuacją gospodarczą. Natomiast na zmianę polityki kredytowej wpływ miał wzrost stóp procentowych. Banki przewidują na I kwartał 2022 roku, że będzie złagodzona polityka kredytowa oraz nastąpi nieznaczny wzrost popytu na większość rodzajów kredytów.
Wyniki ankiety za IV kwartał 2021 roku
W dniu 7 lutego 2022 roku Narodowy Bank Polski (NBP) opublikował wyniki kwartalnej ankiety. Przeprowadzono ją na temat panującej sytuacji na rynku kredytowym w IV kwartale 2021 roku. Opublikowana informacja pt. “Sytuacji na rynku kredytowym – wyniki ankiety do przewodniczących komitetów kredytowych” zawiera dane dotyczące kredytów mieszkaniowych, konsumpcyjnych, a także dla przedsiębiorców. Omówiono w ankiecie kwestie zmiany w polityce kredytowej banków i popycie na kredyty w IV kwartale 2021 roku. Znajdują się tutaj także przewidywania banków na I kwartał 2022 roku. Ankietę przeprowadzono na początku stycznia 2022 roku, wśród 23 banków o łącznym udziale w rynku kredytowym wynoszącym 88%.
Kredyty dla przedsiębiorstw
Z wyników ankiety za IV kwartał 2021 roku wynika, że banki nie zmieniły dotychczasowych kryteriów udzielania kredytów krótkoterminowych oraz długoterminowych (po 0% netto) dla dużych przedsiębiorstw. Natomiast dla sektora małych i średnich przedsiębiorstw (MSP) kryteria kredytowania krótkoterminowego (37% netto) oraz długoterminowego (40% netto) ponownie złagodzono.
Złagodzono również niektóre warunki udzielania kredytów dla przedsiębiorstw. Banki, m.in. podwyższyły maksymalną kwotę kredytu (15%), obniżyły pozaodsetkowe koszty kredytu (12%), a także wymagania dotyczące zabezpieczenia kredytów (12%). Natomiast niektóre banki zwiększyły również marżę kredytową i marżę dla kredytów obarczonych większym ryzykiem (po -9%).
Banki uzasadniły również złagodzenie polityki kredytowej podając za przyczynę kilka czynników. Wymieniono tutaj, m.in. poprawę prognoz sytuacji gospodarczej w kraju (15%) oraz wzrost presji konkurencji ze strony innych banków (26%). Dodatkowo banki zacieśniły kryteria udzielania kredytu dla przedsiębiorstw ze względu na pogorszenie się swojej bieżącej lub oczekiwanej sytuacji kapitałowej (-9%).
Badane banki zaobserwowały także wzrost popytu dla przedsiębiorstw. Dotyczył on kredytów krótko- (17%) i długoterminowych (6%) dla dużych przedsiębiorstw. Zauważono również spadek na kredyty krótko- (-12%) i długoterminowe dla sektora MSP (-24%).
Przyczyną poprawy popytu na kredyty dla przedsiębiorstw było, m.in.: większe zapotrzebowanie na finansowanie środków trwałych (8%), a także zapasów i kapitału obrotowego (46%). Do innych przyczyn zaliczyli także rosnące ceny energii i gazu (13%). Ograniczenie popytu na kredyt było konsekwencją zwiększenia finansowania własnymi środkami i wzrostu konkurencji ze strony innych banków (po -12%).
Oczekiwania na I kwartał 2022 roku
Opinie banków co do kierunków zmian polityki kredytowej i popytu na kredyty konsumpcyjne są podzielone, ze wskazaniem na niewielkie zaostrzenie i lekki wzrost popytu. Banki, na I kwartał 2022 roku, planują złagodzenie kryteriów udzielania kredytów krótko- (13%) i długoterminowych (14%) dla dużych przedsiębiorstw, jak również w przypadku sektora MSP dla kredytów krótko- (24%) i długoterminowych (6%).
Banki mają różnokierunkowe plany co do zmian popytu dla dużych przedsiębiorstw. Planują wzrost dla krótko- (13%) i spadek dla długoterminowych (-15%) kredytów. Natomiast oczekują, że sektor MSP zwiększy swoje zapotrzebowanie, zarówno na krótko- (30%), jak i długoterminowe kredyty (9%).
Wyniki ankiety dla przedsiębiorstw, na temat sytuacji gospodarczej w III kwartale 2021 roku, można znaleźć tutaj.